روسیه یکی از کشورهای پرمصرف سیگار می باشد. اگرچه 39 درصد روسها سیگاری هستند، این رقم در مردان روس به 60 درصد می رسد (این در حالی است که در مقایسه با بریتانیا این رقم 21 درصد در میان زنان و مردان است). در مقایسه با کشورهای دیگر اروپا، نظرات و قوانین روسها در رابطه با سیگار بسیار راحت بوده است. روسها نیکوتین مورد نیاز خود را می توانند در بار، رستوران، کافی شاپ، مدرسه، بیمارستان، وسایل مختلف حمل و نقل عمومی، ساختمان های دولتی و آپارتمانها تامین کنند. تبلیغات سیگار خیابانها و متروی این کشور را آراسته و صفحات نشریات این کشور را پر نموده است. مالیات بر سیگار ناچیز است و یک بسته مارلبرو را می توان با قیمتی کمتر از دو دلار تهیه نمود و اگر هم تولید داخل باشد که می توان آن را حتی به نصف این قیمت تهیه کرد.

عادت روسها در سیگار کشیدن هیچ حد و مرزی نمی شناسد «عادت بد» وولگگراد، روسیه، 22 نوامبر 2009، عکس از مهد حافظ الدین حسین، سی سی 2.0

دولت روسیه برای تغییر این شرایط در روز شنبه، اول ژوئن سال 2013 قانون جدیدی را وضع نمود: «قانون حفظ سلامت شهروندان از اثرات دود دست دوم تنباکو و تبعات مصرف تنباکو». این قانون سیگار کشیدن را در ساختمان های دولتی، آموزشی، درمانگاها، بالابرها و راهروهای آپارتمان، ایستگاهای قطار و داخل قطار ممنوع کرده است. همچنین این قانون محدودیت های سختی را بر تبلیغات سیگار وضع نموده و میزان مالیات را بر صنعت دخانیات و مجازات فروش سیگار را به صغایر افزایش داده است. همچنین راه را برای اعمال تدریجی این محدودیت ها در مغازه ها، کافی شاپ ها، بارها، و رستوران ها هموار نموده است.

در اکتبر 2012، دیمیتری مدودف، نخست وزیر روسیه، در وبلاگ شخصی خود ویدیویی (در زیر مشاهده نمایید) را منتشر کرد که در آن دلایل دولت را برای اعمال این قانون شرح می دهد: میزان مصرف دخانیات در روسیه بیشتر از حد معمول است (در مقایسه با چین) و از دهه ی 1990 تعداد زنانی که دخانیات مصرف می کنند از 7 به 22 درصد افزایش یافته است. این در حالی است که پایین ترین سنِ شروع مصرف دخانیات از 15 سال به 11 سال کاهش یافته است.

در حالی که مقامات دولتی می گویند بین 70 تا 80 درصد مردم از تدابیر جدید حمایت می کنند، بسیاری از وبلاگ نویسان به دلایل مختلف این قانون را مورد بحث قرار داده اند. نیکلای ترویتسکی (که در پروفایل لایوجورنال تصویری از او همراه با یک سیگار منتشر شده است) می گوید که اخیراً «جنبش حمایت از حقوق سیگاری ها» را بنیاد نهاده است. ترویتسکی به سختی این قانونگذاری را محکوم کرده است و می گوید «از قتل عام سیگاری ها دست بردارید».

тоталитарная, гестаповская, фашистская борьба с курильщиками, больше похожая на истребление, на геноцид, противоречит всем нормам здравого смысла. Целая немалая группа граждан демонстративно лишается элементарных прав.

این جنگ استبدادی و فاشیتیِ شبیه به گشتاپو بر علیه سیگاری ها همانند ریشه کن کردن و قتل عام می ماند و با تمام هنجارهای عرف عمومی تناقض دارد. حقوق اولیه ی گروهی از شهروندان پایمال شده است.

در حالی که ظاهراً ترویتسکی از تایید قانون گادوین در انتقاد سرگشاده ی خود راضی است، مبالغه تنها راه استقامت سیگاری ها نبوده است. معاون دوما، ایگور لبدو مقاله ای را با این عنوان می نویسد : «حقوق سیگاری ها همان حقوق معتادان به مواد مخدر و جنایتکاران می باشد.»

Привычка, конечно, сильна. Причем не только привычка курильщиков к никотину, но и наша общая привычка видеть вокруг себя людей с белыми бумажными дымящимися палочками во рту. Надо сделать так, чтобы вид прилюдно курящего человека вызывал такую же реакцию, как и вид прилюдно “ширяющегося” наркомана. По сути, это одно и то же.

این عادت بسیار رایج است. نه تنها عادت به مصرف نیکوتین در سیگاری ها بلکه عادت به دیدن آنها با شی ای سفید در دهانشان. لازم است که صحنه ی سیگار کشیدن را طوری بسازیم که مردم عکس العملی را نسبت به آن نشان دهند که در مقابل صحنه ی مصرف مواد مخدر از خود نشان می دهند. البته هر دو مثل هم هستند.

لبدو، عضو حذب سیاسی فراملی گرایان ال دی پی آر، تاکید می نماید که «مصرف دخانیات یک رسم روسی نیست. این عادت را پیتر کبیر 300 سال قبل به این جامعه وارد کرد.»

آنتون نوسیک عضو لیبرال این حذب، این قانون را مورد انتقاد قرار می دهد و می گوید اجبارِ موجود در این قانون آن را بی ثمر کرده است.

в любой стране, где за последние 10 лет достигнуты ощутимые успехи в борьбе с курением, мы видим огромный спектр усилий, направленных именно на помощь курильщикам в бросании курить… А там, где это направление работы задвинуто, никакие даже самые жёсткие репрессивные меры не помогают. Мы это недавно тут обсуждали на примере французских драконовских мер, результат которых с 2000 по 2010 год оказался нулевым. И британских программ помощи курильщикам, которые за тот же период помогли снизить число страдающих зависимостью в полтора раза.

در کشوری که مبارزه با دخانیات دستاوردهای ارزمشندی را به دنبال داشته است، اقداماتی با عنوان کمک به سیگاری ها برای ترک کردن آن صورت می گیرد. اما هنگامی که اجبار در کار است حتی شدیدترین و سرکوب گرانه ترین اقدامات هم اثری نخواد داشت. اخیراً (در وبلاگ نوسیک) اقدامات سرکوبگرانه ی فرانسه را مورد بحث قرار دادیم. این اقدامات از سال 2000 تا 2010 هیچ نتیجه ای را در بر نداشت. این درحالی است که برنامه ی بریتانیا در کمک به سیگاری ها در همین بازه ی زمانی تعداد معتادانِ نیکوتین را به یک برابر و نصف کاهش داد.

اما بسیاری از روسها به این قانون به خاطر مسئله ی حقوق و اجبار علاقه ی چندانی نشان نداده اند. اسیک 101195 بسیار شفاف در توییتر می نویسد:

Если вы думаете, что антитабачный закон будут соблюдать в России, то вы точно ебанутый

اگر گمان کرده اید که قانونِ ضد تنباکو در روسیه اجرا خواهد شد، احمقی بیش نیستید.

چند روز بعد از وضع این قانون، مایندنستی تصویر ناخوشایندی را از اثر بخشی این قانون نقاشی کرد:

В тамбуре электрички курили два контролера, выдыхали дым в табличку “Не курить”. Обсуждали антитабачный закон. Не вижу смысла в этом законе.

بین واگن های یک قطار، دو بازرس بلیط سیگار می کشند در حالی که دود سیگار آنها بر تابلوی «سیگار کشیدن ممنوع» می وزد. آنها در حال بحث درباره ی قانون ضد تنباکو می باشند. من در این قانون هیچ نقطه ی مثبتی مشاهده نمی کنم.

علی رغم تمام این بحث و جدل ها، قوانین جدید روسیه بر مصرف دخانیات همانند قوانین بیشتر کشور های غربی است که بیش از 20 سال است آنها را وضع نموده اند (و جای تعجب نیست که میزان مصرف دخانیات آنها همانند بریتانیا در 30 سال پیش می باشد). با مرگ و میر سالانه ی 400 هزار نفر از بیماری های ناشی از مصرف دخانیات در روسیه، دولت این کشور از انگیزه ای قوی برای افزایش بهداشت عمومی و اجرای قانون ضد تنباکو برخوردار است. رضایت مردم روسیه در تبعیت از این قانون و آمادگی پلیس در اجرای آن را باید در آینده مشاهده نمود.